Kolonyayı ilk defa kimin yaptığı kesin olarak bilinmemektedir. Eski verilere göre ilk defa 1690’da Almanya’nın Köln şehrinde yaşayan Jean Paul Feminis adlı bir seyyar satıcı yapmıştır.
Bu şahıs kolonyayı yaptığı reçeteyi Giovanni Antonio Farina adlı birisine bırakmış, o da yeğeni Giovanni Maria Farina’ya vermiştir. Giovanni Maria kolonya yapımı üzerinde çalışmış ve “hoş lavanta suyu” adıyla ilk kolonyayı yapmıştır. Bundan sonra kolonya yapımı işi Köln (Kolonya) şehrinde gelişmiştir.
XIX. yüzyıl başlarında kolonya yapımı Fransa’ya geçmiş ve “Eau de Cologna (Kolonya suyu)” adı ile üretilmiştir. Bundan sonra da bu hoş kokulu sıvıyı dünya kolonya olarak tanımıştır.Kolonyanın formulünün Giovanni Paolo de Feminis tarafından geliştirdiği düşünülüyor. Önce özel bir koku esansı yaratıp, sonrasında Almanya’nın Köln şehrinde bu kokuyu tıbbi bir içeriğe dönüştürmüş ve tıbbi bir ürün olarak onaylatmıştı. Almanca ismiyle ‘Kölnischwasser’ olarak anılıyordu yani ‘Köln Suyu’. Kolonya dediğimiz ürün aslında bu suyun markalaşmasından yola çıkarak türemişKolonyanın Osmanlı topraklarına girişi, II. Abdülhamid döneminin ilk yıllarına rastlar. O dönemde ithal edilen ürünler arasında Farina’nın Eau de Cologne’u da bulunmaktaydı ilk “yerli kolonya” acaba ne zaman üretilmişti? Bu soru bizi Osmanlı topraklarında ilk ıtriyat fabrikasını 1882’de kuran Ahmet Faruki’ye götürüyor. Faruki, birçok müstahzar gibi kolonyayı da ülkemizde ilk olarak üreten kişidir. Ahmet Faruki o dönemlerde halk tarafından “odikolon” olarak adlandırılan Eau de Cologne’a “kolonya” adını verir..Türkiye’de ilk limon kolonyası markasına adını veren Pereja idi. /// Eve gelen konukların hatırlarını, sağlıklarını sorduktan sonra ferahlatıcı ve hoş kokulu olduğu için gülsuyu sunulurdu…Konuk ağırlama ritüelinin ilk adımı daima bu ikramdır…Ev sahibesi veya evin genç kızı tarafından yerine getirilen çok önemli bu ayrıntı, tüm ülkede konuk ağırlamanın değişmez bir kaidesi haline gelmiştir. Bu o denli yerleşik bir alışkanlıktır ki, yüz – yüz elli yıl önce devlet dairelerinde bile gülsuyu kullanımı adettendi.
Ferahlatıcılık konusunda, gül suyu ile yaptığı yarışı kolayca kazanan kolonya, toplum hayatımızda baş köşeye oturmasını başarabilmiştir. Bu alışkanlık, hızla değişen toplumumuzda hâlâ yerini koruyabilmektedir.Öyle ki, şehirlerarası otobüslerde yolcular ‘konuk’ olarak görüldüğünden firma tarafından kolonya ikram edilmektedir…Kolonya ikramı iyi ev sahibi olmanın bir işareti olduğu gibi aynı zamanda hasta ziyaretlerine akla ilk gelen hediye, turistik bir yöreden eşe dosta alınacak en gözde hatıralıktır…
Fotoğraflar PEREJA’nın 1967 deki Bahçelievler Kolonya Fabrikasının açılışını göstermektedir.
